r e k l a m a

Malarstwo na szkle

2015-07-21 09:00:00 fragment tekstu do katalogu. Barbara Rosiek 2434

24 lipca w Dziale Etnografii Muzeum Miejskiego w Żywcu odbędzie się wystawa Malarstwa na Szkle Pokoleniowe Inspiracje Twórcze

foto: Papiernik Żywiec

Muzeum Miejskie w Żywcu oraz Miejskie Centrum Kultury w Żywcu zapraszają na wystawę pt: Malarstwo na Szkle Pokoleniowe Inspiracje Twórcze. Wernisaż odbędzie się 24 lipca o godz 14:00, a spotkanie z twórcami 25 lipca o godz 14:00 w Dziale Etnografii Muzeum Miejskiego w Żywcu, ul Zamkowa 2

Obrazy na szkle przykuwają uwagę refleksami światła, wielobarwnymi płaszczyznami oraz mocnymi kolorami typowymi dla tego rodzaju malarstwa.

Współcześnie oglądamy je w galeriach sztuki ludowej, na ekspozycjach muzealnych czy kiermaszach towarzyszących imprezom folklorystycznym. W odległej przeszłości ludowe obrazy na szkle pojawiały się w wiejskich domach. W tradycyjnym wnętrzu mieszkalnym zawieszano je na ścianach rzędem jeden obok drugiego. Proste w rysunku, jaskrawe w wyrazie, posiadające dużepłaszczyzny barwnych plam miały rację bytu w ciemnych, zadymionych izbach.

Dym i sadza nie uszkadzały warstwy malarskiej, ponieważ malowano je od spodu, nie na zewnątrz szklanej tafli. Taki sposób malowania pozwalał również na mycie przywracające im pierwotny wygląd, bez narażenia na zniszczenie. Dawne obrazy na szkle były obiektami kultowymi. Ich sakralna tematyka nawiązywała do wzorców znanych z kościołów lub z popularnych obrazów religijnych. Najczęściej malowane przedstawienia Jezusa, Matki Boskiej, świętych patronów nie były pomysłem autorskim twórcy. Były mniej lub bardziej dokładną kopią cudzych dzieł graficznych lub malarskich. Jako podkładów rysunkowych pod szkło najczęściej używano rycin, litografii lub drzeworytów. Malarz wybierając odpowiadający mu podkład, kierował się między innymi lokalnymi potrzebami kultowymi. Nie mógł zmienić wzorca, mógł go jedynie doprowadzić do mniej lub bardziej uproszczonego, jednak rozpoznawalnego schematu. Osobistym wkładem artystycznym autora nie był więc wzorzec ikonograficzny tematu lecz kompozycja całości obrazu i ornament zdobniczy. Ponieważ malarstwo na szkle rządzi się swoistymi zasadami, tworzenie obrazu wymagało opanowania odmiennego niż zazwyczaj cyklu malowania.

Najpierw nanoszono kontury i detale, następnie wypełniano okonturowane przestrzenie barwami, by na końcu nałożyć tło. Ewentualne pomyłki można było skorygować w następnym obrazie. Jak większość dzieł tradycyjnej sztuki ludowej obrazy na szkle były anonimowe. Ponieważ malowanie wymagało określonych umiejętności i surowców, przypisane było do wąskiej grupy wytwórców. Kopiowane wielokrotnie, w ten sam sposób ozdabiane pozwoliły na ukształtowanie się cech charakterystycznych dla malarstwa z poszczególnych regionów. To przede wszystkim motywy zdobnicze, sposób ich zakomponowania oraz kolorystyka obrazu pozwalają na wskazanie określonego kręgu wykonawców dzieła.

Wystawa czynna: czerwiec-wrzesień 2015
Muzeum Miejskie w Żywcu – Dział Etnografii, (Żywiec ul. Zamkowa 2)
Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, (Żywiec ul. Zamkowa 2)

październik 2015
Gminna Biblioteka Publiczna Wilkowice (Żywiec, ul. Strażacka 3)

Organizatorzy:

Muzeum Miejskie w Żywcu

Miejskie Centrum Kultury w Żywcu

Klub „Papiernik”

Żywiecka Szkoła Tradycji

Starostwo Powiatowe w Żywcu

Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej